صمد شادفر؛ مجتبی یمانی؛ محمد نمکی
چکیده
یکی از انواع فرآیندهای حرکتهای دامنهای که خسارتهای مالی وجانی فراوانی را بر زندگی انسانها وارد مینماید، پدیده زمینلغزش است.وجود عواملی از قبیل مستعد بودن ناهمواریها از نظر منشاءساختمانی ودینامیک، قطع درختان جنگل وبهرهبرداریهای مفرط از آنها،رعایت نکردن اصول فنی در احداث ونگهداری جادههای جنگلی وروستایی،عدم ...
بیشتر
یکی از انواع فرآیندهای حرکتهای دامنهای که خسارتهای مالی وجانی فراوانی را بر زندگی انسانها وارد مینماید، پدیده زمینلغزش است.وجود عواملی از قبیل مستعد بودن ناهمواریها از نظر منشاءساختمانی ودینامیک، قطع درختان جنگل وبهرهبرداریهای مفرط از آنها،رعایت نکردن اصول فنی در احداث ونگهداری جادههای جنگلی وروستایی،عدم اعمال مدیریت صحیح و بهرهبرداری اصولی از منابع موجود، سبب شده است که هر ساله خسارتهای زیادی بر سکونتگاههای روستایی،فعالیتهای ساختمانی وزراعی، بهویژه باغهای مرکبات وچای وارد شوند.این مسائل، لزوم پهنهبندی خطر زمینلغزش را بهعنوان اولین مرحله در مدیریت صحیح محیطی این پدیده روشن میسازد.بهاین منظور ابتدا لایههای اطلاعاتی برخی از عوامل مهم تأثیرگذار در وقوع زمینلغزش از قبیل سنگشناسی،شیب،ارتفاع،نوع استفاده فعلی از زمین، فاصله از گسل و فاصله از آبراههتهیه ورقومی شدند.سپس با استفاده از تفسیر عکسهای هوایی و عملیات میدانی، کلیه لغزشهای موجود در حوزه،شناساییوبهصورت نقشه ارائه شدند.از تلفیق نقشههای عامل با نقشه زمینلغزشها،درصد لغزش در واحدهای مختلف هر نقشه بهدست آمد وبامحاسبه LNRF ترکم سطح، ارزش اطلاعاتی وزن هر یک از عوامل تعیین شد.در نهایت نقشه پهنهبندی خطر زمینلغزش با ادغام لایههای مختلف وزنی در مدلهای مختلف، حاصل شد. درستییابی مدلها با انتخاب یک زیرحوزه بهعنوان شاهد و اعمال وزن بهدست آمده برای هر کدام از مدلها در شاهد، برای بقیة حوزه بدون استفاده از نقشة پراکنش زمینلغزشها صورت گرفت. نتایج حاصلاز این بررسی نشان میدهد که بیشترین سطح لغزش در واحدهای سنگ شناختی Pdr و Js بهعلت وجود لایههای مارن،رسو سیلتودر طبقه شیب 50-30ودر ارتفاع 2500-2000 متربهوقوع پیوسته است.از طرف دیگر طبقه کاربری مرتع، طبقهبندی فاصله از آبراهة 300-0 متروفاصله از گسل 1000-0 بیشترین ناپایداریها را بهخود اختصاص میدهند.این تحقیق نشان میدهد که در مدل تراکم سطح، حدود 79درصد ودر مدل LNRF، حدود 63درصد ودر مدل ارزش اطلاعاتی، حدود 66درصد از حوزه مورد مطالعه در محدوده استعداد خطر لغزش بالا قرار میگیرند.